Kariyer Değişikliği İçin İşlevsel Bir Plan

Bir çoğumuz şunu biliyor:

Her sabah bir işe gidiyorsunuz ama artık bunun size göre olmadığından eminsiniz. Her akşam eve tükenmiş bir şekilde dönüyor, Pazartesi sendromunu en kötü haliyle yaşıyor ve zamanınızı boşa harcadığınızı hissediyorsunuz.

Çalışma arkadaşlarınızla veya şirketin kendisiyle bir probleminiz yok, yaptığınız işin kendisi sizi bunaltıyor. Tatmin edici olmadığı için, sizin için anlamını tamamen yitiriyor ve gereksiz hale geliyor.

Farklı bir şey yapmak istediğinizi biliyorsunuz. Ama ne?

Maalesef kariyerinizi değiştirmek için sadece karar vermek ilerleyebilmenizi sağlamaz. Çünkü söz konusu olan “Sizin gerçek hayatınız” ve üzerinde çalışmanız gereken çok fazla konu var. 

Harekete geçmek için tamamen hazır olduğunuzu düşünseniz bile, bir kariyer değişikliğinin gözünüzü kokutması çok normal. Güvenli bölgelerimizi terk etme stresinin, birçoğumuzun yeni bir şeye doğru ilk adımı atmasını engellediğini biliyoruz.

Ama bu şekilde olmak zorunda değil.

İşlevsel bir plan, gitmek istediğiniz yönü netleştirmenize ve oraya nasıl gideceğinizi saptamanıza yardımcı olabilir. Böylece kariyeriniz üzerinde daha fazla kontrol ve kararlarınızda daha fazla güven kazanırsınız.

Nerede ve ne durumda olduğunuzu “planınızın” yol haritasına göre saptayarak, kendinizi daha az pişmanlığa ve yolculuğunuzda daha fazla tatmin olmaya hazırlarsınız.

1.Ne İstediğinizi Öğrenin

Dolayısıyla önce, nereye varmak istediğinizi bilmelisiniz. Şunu sormalısınız: Hayatın içinde belirli bir yöne doğru mu ilerliyorsunuz, yoksa sadece hareket mi ediyorsunuz? 

Bu ikisi arasında fark vardır. Hiçbir yere gitmeden hareket etmek kolaydır. Bizi daha hızlı hareket etmek için motive eden -daha fazla para veya ünvan gibi- şeylere odaklanarak, bütün gün meşgul kalabiliriz.

Ancak bu hareket biçimi hedeflerimize ulaşmak konusunda bizi hiç bir yere taşımaz. Varmak istediğiniz noktayı ve sizi oraya götürmesini umduğunuz yolu ifade etmeye başladığınızda, kariyerinizde kendinize net bir amaç verirsiniz. 

Böylece çıktığınız yol ve yaptıklarınız gözünüzü daha az korkutur. Çünkü yaptığınız her şeyin sizi varmak istediğiniz bir konuma götürdüğünü bilirsiniz.

Gerçekten yapmayı arzu ettiğiniz bir uğraş, şimdiye kadar farkına varmamış olsanız bile orada. Adını söyleyin.

Ters Çevirme Egzersizi

Nereye varmak istediğinizi öğrendikten sonra tersine çevirme egzersizi yapmalısınız. Şimdi zamanı ileri alalım.

Hedefinize ulaştığınız noktadaki halinize odaklanın ve o andan başlayarak gerçek durumdaki halinize doğru ters sırada, sizi başarmış hissettirecek durumları dikkatlice değerlendirin.

Örneğin:

 Her gün mutlu ve heyecanla uyanmak kadar basit bir şey olabilir. Bunun gerçek olması için neyin doğru olması gerekiyor? Yaratıcı işler yapmaya hazırlanırken evden çalışıp sessizce kahve mi içiyorsunuz? Değerlerinizle uyumlu projeler üzerinde mi çalışıyorsunuz? Dünyayı daha iyi bir yer haline getirmeye katkıda mı bulunuyorsunuz? Şirin dükkanınızı açmak için yola mı koyuluyorsunuz? Bir plazada geçecek yoğun bir işgününe mi hazırlanıyorsunuz? işbirliğine dayalı bir ekip ortamında mısınız?

Bir ters çevirme egzersizi yapmak, başarıya ulaşmanız için gereken unsurları belirlemenize yardımcı olur. Bunlar sizin gereksinim duyduğunuz ihtiyaçlarınızdır.
Gereksinimlerinizi belirledikten sonra, ortaya çıkan fırsatları değerlendirmek için bu listeyi kullanabilirsiniz.

Tersine çevirme, gitmek istediğiniz yere varmanız için gerekli olan mali durum veya ailenizin desteği gibi kritik faktörleri tanımlamanıza da yardımcı olacaktır. 

Çünkü, hayalinizdeki yön, ihtiyaç duyacağınız bilgileri edinirken yeni bir beceri öğrenmenizi veya düşük bir seviyede çalışmanızı gerektiriyorsa, kısa vadede bir miktar birikim yapmanız gerekebilir. 

Bu method, doğru zaman geldiğinde harekete geçmek için ihtiyacınız olan temeli oluşturmanıza yardımcı olacaktır.

Sahip Olduğunuz Becerilerinizi Değerlendirin

Halihazırda sahip olduğunuz becerilerin değerlendirmesini yapmalısınız.
Böylece neyi yeniden kullanabileceğinizi bilirsiniz. Başka bir amaç için sahip olduğunuz bir beceri, artık tamamen farklı bir konu için kullanılabilir. 

Örneğin: Linguistik konusundaki bilgi birikiminin, NLP alanında kullanılması veya Ekonometri ile ilgili birikimin bir Makina Öğrenmesi algoritması için kullanılması vb.

Bunu saptayabilmek için, becerilerinize, yeteneklerinize ve bilgilerinize bakmak ve her birini “Bu başka ne için kullanılabilir?” diyerek yeniden değerlendirmek gerekir.

Yaptığınız şey, “işlevsel sabitlik” zihniyetini terk etmek için harekete geçmektir. 

“Yıllar boyunca edindiğimiz deneyimin ve edindiğimiz bilgi birikiminin ne kadar çok ve çeşitli olduğunu çoğu kez fark edemiyoruz.”

Şimdiye kadar sadece “aylık durum raporlarını sunma konusunda harika” olduğunuz için, çalıştığınız bankadan veya devlet dairesinden emekli olmayı ummak zorunda değilsiniz. Çünkü bu beceri, aynı zamanda kendinizi iyi ifade edebildiğinizi, farklı bir kitle için bilgileri ayrıştırabileceğinizi ve doğru bilgiye ulaşmak için ağ oluşturabileceğiniz anlamına da gelir. 

Şimdi, kendinize sorun: Bu beceriler başka ne için kullanılabilir?

2. Yapmak İstediğiniz İşi Değerlendirin

Genellikle sahip olmayı düşlediğimiz kariyerler için iki tür fikir haritasına sahibiz:

• Önemli konumların yerleri, başarı hikayeleri ve işi seven insanların görüşleri 
• Çalışmak istediğimiz alanı ne kadar sevdiğimize veya kendimizi ne kadar sevdiğimize dayalı düşüncelerimiz.

Ancak gerçekte, hayalini kurduğumuz bu kariyerlerin günlük çalışma alanı, bu iki haritanın bize vadettiklerinden çok farklı. Çünkü, bir işi yapmaya başlayana kadar, ne kadar harika (veya korkunç) olduğunu bilmek zor. 

Belirli bir kariyerin bizim için işe yarayıp yaramayacağını belirlemek için daha iyi haritalara ihtiyacımız var.  

Örneğin, bir startup kurmanın gerçekliği sadece, yatırımcı olarak YouTube kanallarında başarı hikayeleri anlatmak, havalı bir web sitesine ve şık bir ofise sahip olmak değildir. Bunlardan daha çok, oraya gelene kadar yaşanan başarısızlıklar, uzun çalışma saatleri, stres, yoğun rekabet ve iş güvensizliğidir. 

Yada büyük ölçekli bir şirkette, herhangi bir departmanı yönetmek, sadece yüksek bir maaş ve güç elde etmek demek değildir. Daha çok, şirket içi entrikalarla savaşmak, yönetim kurulunu, müşterileri ve size bağlı çalışan insanları tatmin edebilmek için yoğun stres demektir.

Bunu için, istediğiniz işi “yapan” yada istediğiniz organizasyonda çalışan mümkün olduğu kadar çok insanla konuşmalısınız. İstediğiniz şey her ne ise, hem ondan zevk alanlarla, hem de bırakanlarla konuşun. 

O işle meşgul olurken, günlük hayatın nasıl bir şey olduğuna dair doğru bir resim elde etmeye çalışın:

Yapmak istediğiniz işteki idari görevler, ağ oluşturma, proje yönetimi ve hesap verebilirlik gibi şeylerin oranı nedir? Gününüzün ne kadarını evrak işleriyle veya toplantıyla geçireceksiniz? Şirket dışındaki insanlarla (müşteriler vs.) ne kadar bağlantı kurmanız gerekiyor? Kaç kişiye bağlı olacaksınız? Bunlar nasıl insanlar?

Sırf hikayeler anlatmayı sevdiğiniz için metin yazarı olmak, yemek yapmayı sevdiğin için restoran açmak ya da sırf dışarıda olmaktan zevk aldığın için peyzaj tasarımcısı olmak, iyi bir fikir değildir. 

Bunlar başlamak için iyi birer motivasyon kaynağıdır ama kendinizi sadece “bir şeyi sevmeye” bağlayamazsınız. 

Bu, o işi yaparken sürekli yoğun zevk alacağınız beklentisini oluşturur ve maalesef Dünyada yaparken zamanının% 100’ünü zevk alarak geçirebildiğiniz bir iş yok.

3.Göze Almanız Gerekenleri Hesaplayın

Hangi yöne gittiğinizi biliyorsunuz ve harika bir yeni kariyer olanağı tanımladınız. Şimdi ne olacak? Olacakları açıklamak için biraz matematikten ve kimyadan yardım almakta fayda var.

Grafikler

Matematiksel bir grafik, zirveleri ve vadileri olan dalgalı bir eğridir. Bu eğrinin belirli bir bölümündeki en yüksek tepe yerel maksimumdur. Grafiğin tamamındaki en yüksek tepe, genel maksimumdur. 

Genel ve yerel maxima’nın simgelediği şeylerden biri, bazen yenisine tırmanmak için bir tepeden aşağı inmeniz gerektiğidir. 

Yerel bir maksimumdan daha yüksek bir zirveye geçmek için, yerel bir minimumdan, yani bir vadiden geçmeniz; aşağı inmeniz gerekir. 

Ancak çoğunlukla hemen daha yükseğe çıkmak isteriz ya da en azından yanal bir hareket yapmak isteriz. Çünkü, aşağı inmeyi gerilemek olarak algılarız.

En büyük ve yaygın bir sorun da, öz değerimizi maaşımızla ölçtüğümüz için, karşımıza çıkan bir fırsatı bize şu anda aldığımızdan fazlasını ödemeyecekleri için reddettiğimizde ortaya çıkar. 

Aynı şey işteki unvanlar için de geçerlidir; kırklı yaşların ortasındaki çoğu insan tekrar junior ya da acemi olmak istemez. Ama o vadiden geçmezsek, bir sonraki zirveye ulaşmak da imkansızdır.

Kariyer değişikliğinize genel ve yerel maksimumlar gözünden bakarsanız, aşağı doğru attığınız adımların, aslında ileriye dönük adımlar da olabileceğini görürsünüz.

Aktivasyon Enerjisi

Aktivasyon enerjisi, kimyadan gelen bir deyimdir ve bir tepkime gerçekleşene kadar harcanması gereken enerji miktarını anlatır.

Kariyer değişimi planlarken ise, sürekli değişim için gereken gerçek çaba ve varlığı simgeler. 

Sadece bir değişiklik yapmak için değil, aynı zamanda yeni şeyin olgunlaşıp, tuttuğunu görmek için geçecek zamanı da hesaba katmalısınız.

Bankada, yeniden eğitim almanız veya işsiz kalmanız durumunda kendinizi destekleyecek yeterli miktarda kaynağınız var mı? Yepyeni bir kariyer edinmenin zorluklarını aşmanıza yardımcı olacak duygusal desteğe sahip misiniz? 

Yani, sahip olduklarınız ile istediğiniz sonuç arasında ihtiyacınız olacak maddi manevi tüm kaynakları planlamanız gerekir. İlk adımı attıktan sonra, gitmek istediğiniz yöne doğru ilerlemeniz için nelere ihtiyacınız olacak?

4.Olasılıkları Değerlendirin

Ne istediğinizi öğrendiniz, tüm araştırmanızı yaptınız, olası yolları belirlediniz ve bunları sonuna kadar götürmek için yapmanız gerekenleri planladınız…Yine de bir karar vermek zor olabilir. 

Ortya koyduğunuz bir çok ayrıntı ve farklı fikrin arasında kendinizi bunalmış hissedebilirsiniz. 

Gerçek şu ki, kariyer değişikliği söz konusu olduğunda, çoğu zaman mükemmel bir karar yoktur. Muhtemelen birden fazla seçeneğiniz vardır ve ne seçerseniz seçin, aşmanız gereken bir çok engel vardır.

Bu noktada elinizdeki olasılıkları değerlendirmeniz gerekir . 

Diyelim ki kariyer değişikliğinizi araştırırken, bunu iki seçeneğe indirdiniz. Bir yıl sonra hangisinin daha iyi bir seçim olacağı konusunda düşünmelisiniz. 

Başarılı olma konusunda mesela bir tanesine %10, diğerine %90 şans veriyorsanız muhtemelen yaptığınız araştırmaya yeniden bir göz atmanız gerekir. Belki daha fazla insanla konuşarak fikir alabilir veya profesyonel danışmanlık alabilirsiniz. 

Karar veririken, kendinizi  yatırım yaparken hayal etmek önemli bir yol gösterici olabilir. Tüm birikiminizi ve hatta bankadan aldığınız krediyi son kuruşuna kadar bu işlerden birine yatırdığınızı hayal edebilirsiniz. 

Bunu hayal etmek, belirli bir kariyer seçimine ne kadar katılmaya istekli olduğunuz, bu seçimin sizin için ne kadar iyi olacağına dair çok şey anlatabilir.

Elde edeceğiniz sonuç, size geleceğe dair bir kehanette bulunmaz. Herhangi bir büyük kariyer hamlesinin, kaçınılmaz olarak pek çok bilinmeyeni vardır. Ve herhangi bir seçimin doğru seçim olacağının garantisi yoktur. 

Ama en azından, şu anda sahip olduğunuz bilgilere dayanarak düşüncelerinizi ve sezgilerinizi ölçmenize yardımcı olur.

Sonuç

Kariyer değişikliği yapmak, insan hayatındaki en büyük hamlelerden biridir. Kulağa, göze alınamayacak kadar riskli geldiğini biliyorum. 

Ama böyle olmak zorunda değil. Başarabilmek için, işlevsel bir planla ne yapmak istediğimizi ve bunu nasıl elde edebileceğimizi belirleyebilirsiniz. 

Böylece, hem olduğumuz kişiyle hem de olmak istediğimiz kişiyle uyumlu bir değişimin ilk adımını atmış olursunuz.

Melis